Gendergelijkheid op de werkvloer anno 2021

Vandaag is het internationale vrouwendag, het ideaal moment om stil te staan bij de positie van de vrouw in de huidige arbeidsmarkt. De thematiek rond gendergelijkheid op de werkvloer is weer brandend actueel met onder meer de loonkloof als hot topic. Liesbeth Vandenrijt werpt een blik op de situatie anno 2021.

Foto: Els Verbakel

Liesbeth, de loonkloof tussen mannen en vrouwen is weer een ‘hot’ topic, mannen in dezelfde functie verdienen nog altijd gemiddeld 20% meer dan vrouwen. Waarom denk jij dat dit anno 2021 nog een issue is?

Wel, het is natuurlijk een positief gegeven dat de loonkloof steeds kleiner wordt, het is een teken dat we stappen in de goede richting zetten. Dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen nog steeds aanzienlijk is, toont evenwel aan wat voor impact gender heeft op de loopbaan van een individu. Vrouwen krijgen per definitie minder kansen op de loopbaanladder en lopen vaak vertraging op door het krijgen van kinderen. Het aantal vrouwen die gelijkaardige functies bekleden als hun mannelijke collega’s is nog steeds beperkt. Dit komt onder andere door rolverwachtingen die wij toekennen aan een bepaald gender. Zo gaan we er sneller van uit dat vrouwen zullen zorgen voor de kinderen en hun loopbaan hierop zullen afstemmen. Het aantal mannen die halftijds werken of thuis blijven om voor de kinderen te zorgen is nog steeds zeer klein. Deze rolverwachtingen komen al zeer vroeg tot stand, van meisjes wordt verwacht dat zij zorgend en ondersteunend zijn, mannen daarentegen moeten ambitieus en ondernemend zijn. We zien wel een verandering in mentaliteit bij de jongere generatie, zo nemen steeds meer mannen ouderschapsverlof. Dergelijke mindsets hebben niet in elk bedrijf een even prominente plaats, vele organisaties vinden het nog vreemd als mannen ouderschapsverlof aanvragen.

Hoe kunnen we dit het best voorkomen en bedrijven hierin begeleiden?

Mensen die hier geen last van ondervinden gaan niet het nodige doen om de mindset rond het onderwerp te veranderen of er iets aan te doen. Wanneer vrouwen deze problematiek aankaarten worden zij al snel aanzien als feministe, terwijl het eigenlijk gaat over gelijkheid en eerlijkheid. Wat dus zeker zou helpen is dat meer mannen deze problematiek erkennen en dat zij mee pleiten voor een gelijke verloning.

Het aantal vrouwen in het topmanagement neemt langzaam toe maar toch ligt dit nog steeds gevoelig, hoe komt dit denk je? Hebben zij die ambitie niet?

Vrouwen zijn zeker niet minder ambitieus dan mannen. Wat wel verschillend is bij vrouwen is hun bescheidenheid. Wanneer zij een job opportuniteit zien, dan willen ze eerst zeker zijn dat ze voldoen aan alle vereisten alvorens stappen te ondernemen. Mannen daarentegen reageren al wanneer ze aan enkele vereisten voldoen. Daarnaast is dit te wijten aan stereotypering die ook in het onderwijssysteem voorkomt. We krijgen een diffuus beeld van eigenschappen die we met een vrouw associëren, zo vinden we vaak dat vrouwelijkheid en krachtdadigheid niet samengaan. Het stereotype beeld van de topmanager is gelinkt aan de normen die we aan gender toekennen, iets wat we allemaal onbewust doen. Uit een opmerkelijke studie (2018) waar 81.000 leidinggevenden (mannen en vrouwen) werden geëvalueerd bleek dat voor het typeren van mannelijke leidinggevenden maar liefst 10 positieve adjectieven zoals analytisch, assertief, … herhaaldelijk werden gebruikt tijdens het evaluatiegesprek. Bij vrouwelijke leidinggevenden werden slechts 3 positieve adjectieven gebruikt namelijk meelevend, enthousiast en energiek. Allemaal adjectieven die niet uitdrukkelijk met leiderschap worden geassocieerd! Tijdens de evaluatiegesprekken van mannelijke leidinggevenden werden er slechts 2 negatieve adjectieven gebruikt, bij vrouwen werden maar liefst 12 negatieve adjectieven herhaaldelijk gebruikt. Deze studie toont aan dat het niet altijd evident is voor vrouwen in een leidinggevende functie om hun ‘mannetje’ te staan, zij moeten zich ook vaker bewijzen.

Motmans & Partners bestaat grotendeels uit vrouwelijke medewerkers, hoe gaan de mannelijke collega’s hiermee om?

De HR-sector is een beetje atypisch wat dat betreft, hier zijn de vrouwen vaker in de meerderheid. De mannen die wij aan boord hebben passen perfect in het team, zij vinden het zeker niet erg om aan de keukentafel te praten over ‘typische’ vrouwenzaken. Het mag trouwens ook al eens over voetbal gaan, aangezien we ook veel vrouwelijke voetbalfans hebben. Diversiteit binnen een team is enorm belangrijk en dat is ook bij ons zo, niet enkel wat gender betreft.

Het aantal vrouwelijke ondernemers stijgt maar zeer traag, hoe kunnen wij ervoor zorgen dat ondernemerschap bij vrouwen wordt gestimuleerd?

Dat vrouwelijke ondernemers schaars zijn heeft volgens mij te maken met het feit dat ondernemerschap gaat over het durven nemen van risico’s. De meeste vrouwen nemen pas stappen in het ondernemerschap wanneer ze zeker zijn van hun stuk en wanneer alle risico’s in kaart zijn gebracht. Mannen zijn daar iets impulsiever in, zij zullen sneller hun buikgevoel volgen ondanks de risico’s. Uiteraard speelt de opvoeding hierbij een belangrijke rol, als ouders over ondernemerschap praten dan denken ze nog vaak aan de zonen. Ook bij bedrijfsoverdrachten is dit vandaag nog zo, wanneer er moet worden gekeken naar de volgende generatie dan kijkt men vaker naar de zoon dan naar de dochter, los van de aanwezige competenties.

Wat is jouw conclusie wat dit topic betreft?

Uiteindelijk is een goede medewerker een goede medewerker, het feit dat het een man of vrouw is zou geen belang moeten hebben. Focus op de kwaliteiten en talenten van werknemers en betrek ze bij de organisatie. Diversiteit in een bedrijf is enorm belangrijk en kan enorm verrijkend zijn voor jouw onderneming. We zetten langzaam maar zeker stappen in de goede richting en hopelijk is dit binnen Good to know! Het gemiddelde brutoloon van vrouwelijke voltijds werkende bedienden is volgens het laatste Salariskompas 3.011 euro per maand, tegenover 3.796 per maand voor mannelijke voltijds werkende bedienden. het verschil lijkt bovendien toe te nemen naarmate het functieniveau stijgt: in de sector management & directie is de kloof met 1.688 euro het grootst. Wist je trouwens dat België een loonkloofwet heeft? Nota bene al sinds 2012, waarmee we het eerste land ter wereld waren met een dergelijke wet, alleen houden veel bedrijven zich niet aan deze regelgeving.